ورزش در افراد مبتلا به دیابت نوع 2

در افراد غیر وابسته به انسولین ، ورزش عامل اصلی کنترل قند خون است . عامل بعدی مصرف صحیح مواد غذایی است . مطالعات اخیر نشان داده است که اجرای برنامه ورزشی منظم ، ارزش بالایی در کنترل غلظت قند خون دارد .
پژوهشها نشان می دهد که افزایش فعالیت بدنی ، در پیشگیری از پیدایش دیابت نوع دو غیر وابسته به انسولین نیز موثر می باشد . این موضوع به ویژه در افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیابت هستند ، اهمیت بسیاری دارد . این افراد شامل افراد چاق ، فرزندان افراد مبتلا به دیابت و افراد با فشار خون بالا می باشند .
ورزش در مبتلایان به دیابت نوع ۲ باعث افزایش حساسیت سلولها نسبت به انسولین می شود ، اما برای رسیدن به پاسخ درمانی مناسب ، ورزش باید با رعایت رژیم غذایی صحیح همراه گردد. کاهش وزن و رساندن وزن بدن به حد طبیعی را می توان مهمترین قسمت درمان در این افراد دانست . تحقیقات نشان می دهد که ورزش باعث حفظ توده عضلانی در حد مطلوب می شود .نکته مهم این است که اگر کاهش وزن در افراد دیابتی فقط با رژیم غذایی انجام گیرد ، بیش از ۲۵ % وزن از دست رفته ، از توده عضلانی خواهد بود ،در حالیکه هدف از کاهش وزن ، کاهش بافت چربی است نه از بین رفتن ماهیچه های (پروتئین های) بدن . بنابراین کاهش وزن با ورزش ، بهتر از کاهش بوسیله رژیم غذایی بتنهایی است . بنظر میرسد برای رسیدن به هدف باید ترکیب این دو را با هم بکار برد :
رژیم غذایی + ورزش = کاهش وزن مطلوب
 ورزش افراد دیابتی مبتلا به دیابت نوع 2 غیر وابسته به انسولین :
در این افراد افت قند خون در طول ورزش کمتر رخ می دهد ، بنابراین مصرف کربوهیدرات اضافی معمولا لازم نیست .انجام ورزش همراه با رعایت رژیم غذایی ، سبب تسریع در رسیدن به اهداف درمانی مورد نظر می شود . ورزش باید جزیی از زندگی روزانه افراد مبتلا به این نوع دیابت باشد .
عوامل موثر در پاسخ قند خون به ورزش ناگهانی در افراد دیابتی
 افت قند خون زمانی اتفاق می افتد که:
-
غلظت انسولین خون در طول ورزش بالا باشد ( بطور مثال ورزش کردن زمانی که انسولین حداکثر اثر خود را دارد).
-
مدت زمان جلسۀ ورزشی طو لانی باشد.
-
بیش از ۳ ساعت از صرف غذا گذشته باشد.
 قند خون بدون تغییر می ماند اگر :
-
مدت زمان ورزش کوتاه باشد .
-
میزان انسولین پلاسما طبیعی باشد.
-
میان وعده مناسب قبل از ورزش و در طول فعالیت ورزشی مصرف شود .
 قند خون افزایش می یابد اگر:
- ورزش در زمان پایان اثر انسولین تزریقی در بدن انجام گردد.
-
ورزشهای سنگین انجام شود .
-
قبل یا در طول انجام فعالیت بدنی ، بیش از حد از مواد قندی استفاده می شود .
قواعد ورزش :
۱- مشورت با پزشک
مشاوره با پزشک برای افراد دیابتی ، به دلیل اثر ورزش برقند خون آنها بسیار مهم است . مواردی چون تعیین دفعات تزریق روزانه انسولین ، مقدار دارو های خوراکی ، زمان مناسب برای انجام ورزش و مصرف مواد قندی قبل و بعد از ورزش را باید با پزشک یا آموزگار دیابت در میان گذاشت . افراد دیابتی با سابقه اعتیاد به سیگار ، چربی خون بالا ، پیشینه خانوادگی سکته قلبی و سن بالاتر از۴۰ سال باید قبل از شروع به ورزش از نظر قلبی عروقی مورد ارزیابی دقیق قرار گیرند .
۲- شروع تدریجی ورزش : برنامه های ورزشی باید به آهستگی آغاز شوند و بتدریج به مدت زمان و شدت آن افزوده گردد .

3- گرم و سرد کردن بدن: افراد دیابتی باید پیش از هر جلسه ورزشی ، بدن خود را گرم کنند و پس از انجام فعالیتهای ورزشی نیز آن را سرد نمایند . ارزش گرم کردن بدن به عنوان یک عامل تامینی، نباید نادیده گرفته شود . اگر این حرکات انجام نشود ، تولید اسید لاکتیک کارایی فعالیت عضلانی را بیش از حد کاهش می دهد. سرد کردن به ورزشهای آرامتری که پس از انجام فعالیتهای اصلی صورت می گیرد، اطلاق می شود . این کار باعث گردش جریان خون مناسب و خروج اسید لاکتیک از ماهیچه ها می گردد و از این طریق مشکلات عضلانی کاهش می یابد .
4 - تداوم
باید به تدریج به مدت زمان و میزان حرکات ورزشی افزوده شود ، تا نتایج مطلوب از ورزش حاصل گردد

5- پیشبرد
باید بتدریج مدت زمان و میزان حرکات ورزشی افزوده شود . تا نتایج مطلوب از ورزش حاصل گردد.
6- انتخاب فعالیتهای جسمی مناسب
با توجه به جثه و خصوصیات افراد ، متخصصین و کارشناسان می توانند برای انتخاب ورزش مناسب به بیمار کمک کنند.

منبع:www.diabetes.org